خبرنگار ایرانی

 

یکی از عوارض ناشی از ابتلا به دیابت، زخم پای دیابتی است که حدود ۲۵ درصد از مبتلایان دیابت دچار آن می شوند. این نوع زخم معمولاً نتیجه ی عدم کنترل قند خون، وجود نوروپاتی زمینه ای، بیماری های عروقی و گردش خون ضعیف یا عدم مراقبت از پا است. همچنین وجود پینه، بد شکلی پا، استفاده از کفش نا مناسب و داشتن پوست خشک نیز از دیگر دلایل ایجاد زخم پای دیابتی است. لازم به ذکر است حدود ۶۰ درصد از دیابتی ها دچار نوروپاتی می شوند که در صورت عدم مراقبت دچار زخم پا می شوند. بروز سالانه ی زخم پای دیابتیدر سراسر جهان بین ۹ تا ۲۶ میلیون نفر است.

 

    

 

زخم پای دیابتی چیست؟

زخم پای دیابتی نوعی زخم باز است که بیشتر در قسمت پایینی پا ایجاد می شود. این زخم ها بیشتر در نواحی تحمل کننده وزن مانند کف پا، پاشنه پا، نوک انگشتان و سایر نواحی برجسته دیده می شوند. به دلیل این که فرد مبتلا دچار نوروپاتی حسی در اندام پا می شود، متوجه آسیب وارده نیست. نوروپاتی در واقع نتیجه ی آسیب سیستم عصبی از سطح بالای گلوکز خون است. هر فردی که مبتلا به دیابت باشد، ممکن است به زخم پا دچار گرد. زخم پای ناشی از دیابت به ۴ گونه دسته بندی می شود.

 

     زخم های نوروپاتیک (Neuropathic ulcers)،

     زخم های ایسکمیک (Ischemic ulcers)،

     زخم های نوروایسکمیک (Neuroischemic ulcers)،

     زخم های عفونی.

 

اطلاع از وضعیت بیمار و بررسی سطح آسیب زخم در تمامی مراحل ابتلا، امری حیاتی است. شرح حال باید شامل طول مدت دیابت، کنترل قند خون، سایر عوارض قبلی مانند نوروپاتی حسی، سابقه بیماری عروقی، زخم قبلی، درمان قبلی و نتایج درمانی باشد.

 

 

 

زخم پای دیابتی

بررسی سطوح مختلف زخم پا در دیابت

ایجاد زخم های دیابتیمعمولاً در ۳ مرحله است. مرحله اولیه ایجاد پینه و زخم اولیه ناشی از نوروپاتی است. خشک شدن پوست به دلیل نوروپاتی اتونومیک نیز یکی دیگر از مراحل و عوامل موثر است. به این ترتیب آسیب مکرر پینه منجر به خونریزی و در نهایت فرسایش و تبدیل آن به زخم می شود. معمولا زخم های دیابتی از سطح ۰ تا ۵ نمایان می شوند. ۰- بدون زخم باز. ۱- زخم سطحی بدون نفوذ به لایه های عمیق تر. ۲- زخم عمیق تر، رسیدن به تاندون، استخوان یا کپسول مفصلی. ۳- درگیری عمیق بافت ها با آبسه، استئومیلیت (التهاب مخرب استخوان) یا تاندونیت. ۴- قانقاریا در قسمتی از جلوی پا یا پاشنه پا. ۵- درگیری کل پا.

یکی از راه های پیشگیری از زخم پای دیابتی جدید یا زخم های قبلی، کاهش فشار بر روی ناحیه ی زخم است. این امر با استفاده کردن از عصا، واکر و کفش های درمانی رخ می دهد. اگر زخم طی ۳۰ روز درمان و مراقبت های دارویی و پانسمانی بهبود نیابد، می توان اکسیژن درمانی را شروع کرد. از آنجایی که زخم دارای اکسیژن کمی است، اغلب در بهبود زخم تاخیر وجود دارد. اکسیژن درمانی سرعت بهبود زخم را بهبود می بخشد و همچنین میزان عوارض را کاهش می دهد.همچنین ممکن است به تشخیص پزشک به علاوه آنتی بیوتیک معمولی سرپایی تجویز شود که شامل سفالوسپرین های خوراکی و ترکیب آموکسی سیلین و کلاوولانیک اسید است. اگر وجود MRSA مشکوک باشد، لینزولید، کلیندامایسین یا سفالکسین به همراه داکسی سایکلین یا ترکیب تری متوپریم-سولفامتوکسازول تجویز می شود.

 

 

    

 

 

زخم پای دیابتی

 

چه کسانی به زخم های دیابتی مبتلا می شوند؟

مردان مسن بیشتر از سایر اقشار جامعه در معرض ابتلا به زخم های دیابتی از جمله زخم پا هستند. همچنین افرادی که از انسولین استفاده می کنند نیز در معرض خطر هستند. داشتن اضافه وزن، مصرف الکل و مصرف تنباکو نیز از دیگر موارد موثر در ایجاد زخم پای دیابت است. همچنین بیماران عروقی در هنگام ابتلا به این زخم ها آسیب پذیری بیشتری دارند. چرا که توانایی بدن برای بهبود زخم ها کاهش پیدا می کند. این امر ممکن است خطر ابتلا به عفونت را در این بیماران افزایش دهد. خطر زخم پا در افراد دارای کف پای صاف افزایش می یابد. زیرا فشار نا متناسب در سراسر پا، منجر به التهاب بافتی در نواحی پرخطر کف پا می شود. زخم پای دیابتی در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما در بیماران دیابتی بالای ۴۵ سال شایع تر است.