سلطان سیمان کیست؟
عوامل مختلفی دست به دست هم میدهد تا قیمت سیمان چندین برابر نرخ فروش درب کارخانه، به دست سازندگان مسکن برسد. بعضی وقتها دو برابر میشود. برخی برههها هم مثل شرایط فعلی که برق کارخانجات قطع شده تا پنج برابر افزایش پیدا میکند. در حال حاضر هر پاکت سیمان ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان و در برخی مناطق دوردست تا ۱۲۰ هزار تومان به دست سازندگان میرسد. اما در شرایط معمولی قیمت سیمان در بازار تقریبا دو برابر قیمت کارخانه است. هر یک از فعالان این حوزه هم سعی میکنند منافع بیشتری را برای خود به دست بیاورند.
واسطهها وجود مافیا در بازار سیمان را رد میکنند. اما تولیدکنندگان مدعی هستند که از ۱۵ سال قبل ۳۰ نفر دلال که مصرف کننده و تولیدکننده را نابود کردهاند در این بازار حضور دارند. سازندگان هم وجود مافیا را تایید میکنند. فرشید پورجاجت ـ دبیر کانون انبوه سازان ـ به ایسنا گفت: ظاهرا از سلطان شکر و سکه به سلطان سیمان رسیدهایم.
البته توزیعکنندگان سیمان مدعی هستند کارخانجات از فروردین امسال میخواستند قیمت هر پاکت سیمان را به ۵۰ هزار تومان برسانند که قطعی برق بهترین بهانه را به دستشان داد. صاحبان کارخانه اما میگویند درآمدهایشان کفاف هزینهها را نمیدهد. البته کارخانجات از یارانههای دولتی و انرژی ارزان قیمت بهره میبرند اما بعضا عنوان میکنند که ۷۷ کارخانه سیمان در کشور به دلیل کمک به مسائل اجتماعی، چندین برابر ظرفیت خود نیرو جذب کردهاند که بخش عمده هزینههای این واحدهای تولیدی را در بر میگیرد. از حق هم نگذریم سیمان در ایران قیمت چندانی ندارد. هر کیلو سیمان تقریبا هزار تومان قیمت دارد که حدود یک دهم یک کیلو ماست است.
پای صحبت یکی از توزیع کنندگان عمده مصالح ساختمانی مینشینیم که از دید خود حرفهای منطقی را مطرح میکند. او وجود دلال و مافیا را رد میکند و میگوید اگر سیمان به اندازه کافی عرضه شود قیمتها به تعادل میرسد و هیچ وقت فضای دلالی شکل نمیگیرد. این فروشنده مدعی است که تولیدکنندگان سیمان بعضا از قطعی برق و گاز، سوءاستفاده می کنند و نرخها را بالا میبرند. حتی اگر نگاه بدبینانه را کنار بگذاریم و فکر کنیم هماهنگی در کمبود انرژی و کاهش عرضه وجود ندارد، صاحبان کارخانجات از قطع برق برای افزایش قیمتها استفاده کرده و در واقع از آب گلآلود ماهی میگیرند.
در سوی دیگر تولیدکنندگان میگویند عمده سود سیمان به جیب دلالان میرود. یکی از راهکارهای تولیدکنندگان این است که سیمان در بورس عرضه شود تا بدون واسطه به دست مصرف کننده برسد. تاکنون حدود ۷۰ درصد شرکتهای سیمانی وارد بورس شدهاند و ۳۰ درصد مابقی نیز به تدریج در حال ورود هستند. اما طبیعی است که واسطهها از بورسی شدن سیمان خوشحال نباشند.